– “Týsdagin 29. januar 2019 føddi Guðri eineggjaðar tvíburðar. Eva Vón og Ester Lív sóu dagsins ljós. Tað var ein trupul barnsburður, tí í seytjandu viku, varð staðfest, at alt ikki var, sum tað átti at vera. Tey kundu tá velja at eira einu gentuni, taka báðar, ella als onki ger.
Tey valdu onki at gera og litu á, at tey vóru í tryggum og góðum hondum. At biðin bøn verjir og styrkir…”
Lurta higar: Credo: Eva Vón og Ester Lív (40.min)
– Tað er sera ørkymlandi at síggja hesi tølini, sum eru løgd fram fyri okkum. Í 2018 tóku 931 kvinnur fosturtøku. Harvið eru tað fleiri fosturtøkur enn føðingar í Grønlandi, sigur grøndlendski landsstýrislimurin Martha Abelsen.
Les meira higar: Fleiri fosturtøkur enn barnsburðir í Grønlandi – in.fo, 30.05.2019
“Fosturdiagnostikkur kann hava nógvar etiskar spurningar við sær, og kvinnan ella parið kann koma í eina trupla støðu. Ein velur frítt, um ein vil hava eina fosturkanning, og ein kann koma at standa í einari tvístøðu, tí ein vil velja tað, sum er best fyri seg og fyri barnið…”
Ein upplýsandi samrøða… Men, óhugnaligt, at hoyra læknan tosar um, at “sortera” – og at “avbróta gravidet”… Hví vil man ikki siga eina fosturtøku – og at fremja fosturtøku? Hvussu er tað best fyri barnið, tá ið man fremur fosturtøku?
Fosturdiagnostikkur verður alt meira vanligur – Goðan Morgun Føroyar, 22.05.2019 (13.min)
Fosturdiagnostikkur – vilja vit vita ella ikki vita (Streamed live on Youtube) 22.05. 2019
Etiska Ráðið skipar fyri kjakfundi um fosturdiagnostikk. Endamálið við kjakfundinum er at lýsa hvørjar etiskar spurningar fosturdiagnostikkur kann hava. Fundurin er í Norðurlandahúsinum mikukvøldið 22. mai frá kl. 19.30 til 21.30.
Tað ber til, at lurta eftir higar á Youtube: Fosturtøkudiagnostikkur – Vilja vit vita ella ikki vita (1:19:15 – við skrá)
“Fosturdiagnostikkur førir við sær nógvar torførar etiskar spurningar, sum t.d. nær skal kvinnan fáa bjóðað fosturdiagnostikk ?, hvør skal fáa hetta tilboð ?, og hvussu eiga truplu støðurnar at handfarast, sum kvinnur og pør kunnu koma í orsakað av fosturdiagnostikki. Hvørjar avleiðingar kann ein fosturdiagnosa fáa persónliga og samfelagsliga? Ella er best einki at vita ?
Fundurin verður skipaður við fýra uppleggum. Hildur við Høgadalsá, forkvinna í Etiska ráðnum fer yvirskipað at greiða frá um fosturdiagnostikk útfrá spurninginum hvørt vit vilja vita ella ikki vita. Ann Danielsen, serlækni í kvinnusjúkum og limur í Etiska ráðnum, fer at greiða frá fosturdiagnostikki í Føroyum í dag og Fróði Joensen, yvirlækni á Barnadeildini, fer at greiða frá um genetiska skreening av arvaligum sjúkum í Føroyum.
Áðrenn orðaskiftið verður, fer Jógvan D. Hansen, lærari í heimspeki og limur í Etiska ráðnum, at hugleiða um, hvørjar etiskar tvístøður kunnu standast av fosturdiagnostikki og m.a.hvørjar avleiðingar fosturdiagnostikkur kann hava samfelagsliga og fyri tann einstaka…”
Meira upplýsing: Fosturtøkudiagnostikkur – Vilja vit vita ella ikki vita – dagur.fo, 20.05.2019
Seinastu tíðina hevur eitt nýtt hashtagg gjørt um seg á sosialu miðlunum.
Undir #youknowme (fø: tú kennir meg), deila kvinnur, sum hava fingið fosturtøku sína søgu.
Les meira: Youknowme: Kvinnur kring heimin deila søgur um fosturtøku – dagur.fo, 18.05.2019.
Særd av fosturtøku?
Er angur um eina fosturtøku partur av lívi tínum, so ert tú ikki eina.
Vit kunnu hjálpa:
Ráðstevnan við fyrilestrum og samrøðum um tey veruliga burturtagdu í fosturtøkuspurnginum, nevniliga “mannavirði” (nær menniskja er eitt menniskja) og “avleiðingar av fosturtøku”.
SPUC: Society for the Protection of Unborn Children
ARCH: Abortion Recovery Care and Helpline
– “Barsilsfarloyvið er nú longt upp í 48 vikur. Tað samtykti løgtingið við triðju viðgerð fyrrapartin. Barsilsfarloyvið var 46 vikur frammanundan
Løgtingið samtykti samstundis, at foreldrini skulu gera av, hvussu tey nýta barsilsfarloyvið. Tað samtyktu 17 løgtingsfólk, meðan 16 vóru ímóti…”
Lesa meira higar: Barsilsfarloyvið verður nú longt – Kvf, 01.05.2019
– “Catarina Sequeira hevði haft astma, síðan hon var lítil, og var tað astma sum var orsøkin til, at hon endaði í koma, tá hon var komin 19 vikur. Eftir fáar dagar, 26. desember, varð staðfest, at hon var heiladeyð.
56 dagar seinni, varð sonur hennara føddur við keisaraskurði…”
Les meira higar: Portugal: Heiladeyð kvinna eigur son – dagur.fo, 31.03.2019
“Soleiðis ljóðaði ein av útsøgnunum frá einum av ungu føroyingunum, ið fór uttanlands at nema sær útbúgving, í sendingini Has#tag í Kringvarpinum herfyri, tá ið hon úttalaði seg um, hvat skuldi til, fyri at hon skuldi koma aftur til Føroyar. Eg má spyrja, hvat er tað fyri samfelag, vit ynskja, har smábørnini ikki eru vælkomin?”
Lesa greinina higar: Komi ikki heim aftur, fyrr enn Føroyar hava fingið fría fosturtøku, – Trúboðin, 20.02.2019.
Nú er eitt greitt mark sett fyri, nær talan er um eitt deyðføtt barn, ella um talan er um fosturlát, abort. Tað vísir Heilsumálaráðið á í eini fráboðan í dag.
Ráðið staðfestir, at tann fyrsta september varð sundhedsloven sett í gildi í Føroyum. Ein av ásetingunum í lógini er, at greitt mark er sett ímillum eitt fosturlát og eitt deyðføtt barn. Og tað markið er 22 vikur. Tað hevur annars verið ivamál um markið í Føroyum er 22 ella 28 vikur, og tí heldur Heilsumálaráðið at tað er neyðugt at kunna um hesa staðfesting í lógini.
Spurningurin um talan er um eitt fosturlát, ella eitt deyðføtt barn, hevur týdning fyri rættindini hjá kvinnuni aftaná føðing, eisini í sambandi við barsislfarloyvi.
Verður eitt barn føtt eftir at 22. vika er farin aftur um bak – uttan mun til um tað er deyðføtt ella ikki – er talan um eitt barn, sum skal jarðast og skrivast í kirkjubókina, umframt at faðirskapurin skal staðfestast. Eisini verður barnið partur av burðarhagtølunum og líksýn skal vera, sigur Heilsumálaráðið.
Keldan: Nú er greitt mark ímillum eitt deyðføtt barn og fosturlát – in.fo, 14.02.2019